Zo goed dat Maurits Martijn voor de Correspondent een verhelderend stuk publiceerde over de microworkers: de meestal slechtbetaalde mensen achter veel kunstmatige intelligentie, “mensen die digitale taken uitvoeren om technologiebedrijven er slimmer uit te laten zien.”
We kennen het probleem van deze nieuwe slavernij natuurlijk al veel langer, van de arbeiders in bijvoorbeeld de confectie-, electronica- of de ijzerindustrie… In China trokken de afgelopen decennia inmiddels al meer dan 300 miljoen mensen van het platteland naar de industriesteden om in dergelijke fabrieken te gaan werken, in de hoop op een beter leven — om meestal bedrogen uit te komen.
De Chinese dichteres Zheng Xiaoqiong, een celebrity in eigen land, heeft menig gedicht gewijd aan het leven van die hardwerkende mensen, een leven dat ze zelf ook heeft gekend. IJzer is het beeld waarmee haar poëzie waarschijnlijk het meeste is geassocieerd. Dat harde, koude, scherpe en vaak geroeste ijzer vertegenwoordigt voor haar de mechanisatie van de maatschappij. Haar gedichten laten zien hoe de mens zelf door de industrialisatie tot een onderdeel van de machinerie wordt gemaakt: naamloos, een nummer aan een lopende band, zonder rechten. Een voorbeeld:
Zheng Xiaoqiong
SPIJKERS
hoeveel liefde, hoeveel pijn, hoeveel ijzeren spijkers
spijkeren mij aan de machinebank, blauwdrukken, bestellingen,
ochtenddauw, middagbloed
een spijker om overuren en beroepsziekten vast te spijkeren
en onbeschrijfelijke verdriet, om dagen van arbeiders te spijkeren
aan hoogbouw, om geluk en ongeluk van een tijdperk open te vouwen
hoeveel vermoeide schaduwen flitsen in de schemerige lichten
hoeveel afgestompte lachjes van broze, magere jonge arbeidsters
hun liefde en herinneringen zijn als mos in de schaduw, stil en kwetsbaar
hoeveel zwijgende spijkers gaan door hun kalme vlees
hartelijkheid en zuiverheid stroomt door hun jonge jaren, los van winst
achterstallig loon, arbeidsrecht, heimwee of een onbegrepen liefde
aan de lichtblauwe lopende band hangen werkbankjes
de ene pijnlijke spijker na de andere, korte momenten van pauze
buiten gaat de herfst voorbij, iemand leeft daar vlak naast
Momenteel vertaal ik een selectie van het werk van Zheng Xiaoqiong, dat in maart zal uitkomen. Al eerder meer weten van Zheng Xiaoqiong en de poëzie van migrantenarbeiders? Doe mee met de webinars!
En hier het artikel van Maurits Martijn, met foto’s van Yan Cong. Lees en kijk!